Psikolojik Hastalıklar ve Tarihçesi

[Reenkarne]

• — Psikolojik hastalıklar nedir?
• — Antik Çağlarda psikolojik hastalıklar
• — Çeşitli dinlerde psikolojik hastalıklar

• Psikolojik Hastalıklar

Psikolojik hastalıklar, bireyin düşünce, duygu ve davranışlarında bozukluklarla kendini gösteren sağlık sorunlarıdır. Zihinsel veya ruhsal hastalıklar olarak da adlandırılan bu bozukluklar, bireyin yaşam kalitesini etkileyebilir ve işlevselliğini olumsuz yönde etkileyebilir. Psikolojik hastalıklar, genellikle karmaşık ve çok yönlü nedenlere dayanır ve genetik, biyolojik, çevresel ve psikolojik faktörlerden etkilenebilir. Bunlar arasında depresyon, anksiyete bozuklukları, şizofreni, obsesif kompulsif bozukluk, yeme bozuklukları ve kişilik bozuklukları gibi çeşitli durumlar bulunur. Psikolojik hastalıklar, uygun tedavi ve destek ile yönetilebilir ve bireyin yaşam kalitesini artırmaya yardımcı olabilir.

• Antik çağlarda psikolojik hastalıklar

Antik çağlarda, psikolojik hastalıkların doğası ve nedenleri hakkındaki anlayışımız bugünkü kadar gelişmemişti. Antik dünyada, psikolojik sorunlar ve hastalıklar, ruhani veya dini bir perspektiften ele alınırdı. Örneğin, Antik Yunan'da, insanların zihinsel bozukluklarının tanrılar veya ruhlar tarafından cezalandırıldığına inanılırdı. Bu dönemde, psikolojik hastalıklar genellikle "cinlerin musallatı" veya "kötü ruhların etkisi" gibi ruhsal faktörlere atfedilirdi. Tedavi genellikle tapınaklarda veya dini merkezlerde yapılırdı ve dua, ritüeller ve bazen tıbbi bileşenler içerirdi.

• Çeşitli Dinlerde Psikolojik Hastalıklar

Farklı dinler, psikolojik hastalıkları farklı şekillerde anlamlandırır ve bunların tedavisi konusunda farklı yaklaşımlar sunar. Bazı dinlerde, psikolojik hastalıkların ruhani veya manevi bir kökene sahip olduğuna inanılır ve tedavi süreçleri içerisinde dua, meditasyon, ritüeller ve dini uygulamalar yer alabilir. Diğer dinlerde ise psikolojik hastalıkların daha çok biyolojik, genetik veya çevresel faktörlere dayandığı düşünülür ve modern tıbbi tedaviler önerilir. Bazı dinlerde, psikolojik hastalıkların stigmatize edilmesi önlenmeye çalışılırken, diğerlerinde hastalıkla ilişkili utanç veya suçluluk duyguları olabilir. Din, bireylere destek sağlayabilecek bir sosyal ağ ve anlam kaynağı olabilirken, bazen de psikolojik hastalıkların tedavisi için yetersiz kalabilir. Dolayısıyla, din ve psikolojik hastalıklar arasındaki ilişki karmaşık ve çok yönlüdür ve bireyin dini inançları ve deneyimleri, psikolojik sağlığı üzerinde farklı etkileri olabilir.

• — Sosyal Anksiyete
• — Bipolar Bozukluk
• — Obsesif Kompulsif Bozukluk

• Sosyal Anksiyete

Sosyal anksiyetesi olan bir kişi, sosyal durumlarda belirli davranışlar sergileyebilir. Ancak her birey farklı olabilir, bu nedenle her sosyal anksiyeteli kişinin davranışları biraz farklılık gösterebilir. Aşağıda sosyal anksiyeteli kişilerin sergileyebileceği yaygın davranışlar bulunmaktadır

• Kaçınma: Sosyal anksiyetesi olan kişiler, kaygıya neden olabilecek sosyal durumlardan kaçınma eğiliminde olabilirler. Örneğin, toplum önünde konuşma yapmaktan veya sosyal etkinliklere katılmaktan kaçınabilirler.
• Utangaçlık: Sosyal anksiyetesi olan kişiler, çekingen ve utangaç olma eğiliminde olabilirler. Yeni insanlarla tanışmak veya grup sohbetlerine katılmak gibi durumlarda içe kapanık ve sessiz olabilirler.
• İzolasyon: Sosyal anksiyetesi olan kişiler, sosyal etkileşimlerden uzaklaşma ve kendilerini izole etme eğiliminde olabilirler. Sosyal etkinliklere katılmaktan veya sosyal ortamlarda bulunmaktan kaçınabilirler.
• Fiziksel belirtiler: Sosyal anksiyetesi olan kişiler, sosyal durumlarda fiziksel belirtiler yaşayabilir. Bunlar arasında terleme, titreme, kızarma, kalp çarpıntısı ve mide bulantısı gibi belirtiler yer alabilir.

• BoJack Horseman: Depresyon ve sosyal anksiyete gibi konuları işleyen animasyon dizisi.
• Her: Her filminde, Theodore karakteri yalnızlık ve sosyal anksiyete ile başa çıkmaya çalışır.

• El Yüzümde: İhsan Oktay Anar'ın romanı, ana karakterin sosyal fobi ve yalnızlıkla başa çıkma mücadelesini anlatıyor.
• Korku Sosyal Olur: Scott Stossel tarafından yazılan kişisel deneyimlerin ve sosyal anksiyetenin tarihini anlatan bir kitap.

• Bipolar Bozukluk

Bipolar bozukluk, iki uçlu duygudurum bozukluğu olarak da bilinir. Bu bozuklukta, bireyin kendisini aşırı iyi hissettiği bir dönemden sonra aniden olumsuz düşüncelere kapılma ve içine kapanma gibi bir ruh hali yaşar. Hastalık, ruh halinin iki uç nokta arasında gidip gelmesiyle karakterizedir. Bipolar bozukluğun doğru şekilde teşhis edilmesi için bir psikiyatrist tarafından titizlikle değerlendirme yapılması gereklidir.

• Mani: Mani, aşırı yüksek, hiperaktif ve hedefe yönelik bir duygudurumdur. Manik dönemde kişi enerjik, konuşkan, hırslı ve düşünceleri hızlı olabilir. Aşırı özgüven, az ihtiyaç duyma, yüksek risk alabilme, dikkat dağınıklığı ve uykuya ihtiyaç duymama gibi belirtiler de görülebilir.
• Depresyon: Depresyon dönemi ise aşırı düşük, umutsuzluk, enerji eksikliği ve ilgi kaybıyla karakterizedir. Kişi depresif duygudurum, anhedoni (haz alamama), uyku düzeninde değişiklikler, iştah değişiklikleri, düşünce ve odaklanma güçlüğü, intihar düşünceleri gibi belirtiler yaşayabilir.

Bu davranışlar, sosyal anksiyetesi olan bir kişinin deneyimleyebileceği bazı örneklerdir. Ancak önemli bir nokta, her bireyin deneyimleri ve davranışları farklı olabileceğidir. Sosyal anksiyetesi olan kişilere anlayışlı ve destekleyici bir yaklaşım göstermek önemlidir.

• Silver Linings Playbook: Bu film, bipolar bozukluğu olan Pat Solitano'nun yaşadıklarını ve kendini bulma yolculuğunu anlatır.
• Mad Love: Bu dizi, bipolar bozuklukla yaşayan bir genç kız olan Mia'nın hayatını anlatır.

• The Center Cannot Hold: My Journey Through Madness" - Elyn R. Saks tarafından yazılan bu kitap, yazarın kendi hikayesini anlatıyor. Saks, bipolar bozukluğun yanı sıra şizofreni ile olan mücadelesini ve ruh sağlığına ilişkin deneyimlerini paylaşıyor.
• Kırmızı Saçlı Kadın: Orhan Pamuk'un romanı, bipolar bozukluğu olan bir ressamın hikayesini anlatır. Sanat, aşk, delilik ve kimlik arayışı gibi temaları içerir.
  

• Obsesif Kompulsif Bozukluk

Obsesif kompulsif bozukluk, takıntılı düşüncelerin günlük hayatı, hatta yaşamsal aktiviteleri etkileyecek düzeye gelmesi sonucu ortaya çıkan ruhsal bir hastalıktır. Takıntılı düşünce ve dürtüler anlamına gelen obsesyon ile yineleyici zihinsel eylemler ve davranışlar anlamına gelen kompulsiyon davranışları bir araya gelerek hastalığı oluşturur. Obsesyon, yani kişinin zihninde uzaklaştıramadığı fikir, düşünce ve dürtüler, kişinin isteği dışında gelişir. Kişi bunları mantık dışı olarak değerlendirse de düşünmekten kendini alamadığı için yoğun sıkıntı yaşayarak huzursuzluğa ve dolayısıyla anksiyeteye sahip olur. Obsesyonların yarattığı huzursuzluğu ve sıkıntıyı ortadan kaldırmak amacıyla da yineleyici davranış ve zihinsel eylemler geliştirir.

Obsesyonlar, sürekli olarak rahatsız edici, istenmeyen düşünceler veya zihinsel görüntülerle meşgul olma durumudur.

• Zarar takıntısı: Kendi veya başkalarının zarar göreceği korkusuyla sürekli olarak kontrol etme veya önlem alma ihtiyacı.
• Dinî obsesyonlar: Sürekli tekrarlanan dini düşünceler, dua veya ibadetlere yönelik takıntılı gereksinimler.

Kompulsiyonlar, obsesyonlara tepki olarak tekrarlayan davranışlar veya rutinlerdir.

• Güvence alma: Sürekli tekrarlanan davranışlarla, olumsuzluklardan veya kötü olaylardan kaçınma veya onları engelleme gereksinimi.
• Kontrol etme: Kapıları, ocakları, prizleri tekrar tekrar kontrol etme ihtiyacı.

• The Aviator: Bu film, ünlü iş adamı ve havacı Howard Hughes'ın yaşamını konu alır. Hughes, obsesyonlar ve kompulsiyonlarla mücadele eden bir karakterdir.
• Monk: Adrian Monk karakteri, obsesif-kompulsif bozukluğa sahip bir dedektifi canlandırır. Monk, suçları çözmek için zorlu obsesyonları ve kompulsiyonlarıyla mücadele eder.

• The Rosie Project: Graeme Simsion tarafından yazılan bu roman, baş karakter Don Tillman'ın hayatını anlatır. Don, obsesif-kompulsif özelliklere sahip bir profesördür ve hayatına düzen ve rutinlerle devam etmektedir. Roman, onun aşkı arayışı ve zorlu ilişki deneyimlerini ele alır.
• Kelebekler ve Ateş: Zeynep Selvili Çarmıklı tarafından yazılan bu roman, obsesif-kompulsif bozukluğu olan bir karakterin hikayesini anlatır. Roman, iç dünyasını ve yaşadığı zorlukları ele alırken, aynı zamanda umut, aşk ve kabullenme temalarını da işler.

[Balta]